ИНСУЛЬТ – бұл артерияның бітелуіне немесе тамыр қабырғасының жарылуы арқылы қанның төгілуіне байланысты миға қан ағымының тоқтауы нәтижесінде жүйке жасушаларының зақымдануы немесе өлімі болатын жағдай; бұл ми тінінің бір мезгілде зақымдалуымен және оның функцияларының бұзылуымен цереброваскулярлық айналымның тез дамып келе жатқан бұзылуы. Жыл сайын 29 қазанда бүкіл әлемде Дүниежүзілік инсультпен күрес күні (World Stroke Day) атап өтіледі. Бұл күнді Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы 2006 жылы осы ауруға қарсы шұғыл белсенді әрекетке шақыру мақсатында құрды. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметі бойынша, инсульт бүкіл әлемде жылына 7 миллионға жуық адамды өлтіреді. Қан тамырлары аурулары өлімнің жартысынан көбін құрайды. Жақында инсульт негізінен 55-60 жастан асқан науқастарда пайда болды, ал қазіргі уақытта жағдайлардың шамамен үштен бірі 30-40 жастағы адамдарда кездеседі.
Дәл осы күні, дәстүр бойынша, Семей қаласының БСМП инсульт бөлімшесінің базасында қазіргі заманның осы қорқынышты ауруымен күрес күні өтуде. БСМП невропатологы Биниязова Әйгерім Абылайханқызы 1 жыл оқыған резиденттермен бірге “инсультті емдеу мен алдын алудың заманауи әдістері туралы” стационарлық пациенттермен семинар өткізді.
“Тәжірибесі бар пациенттер” семинар барысында ми қан тамырларының аурулары қазіргі қоғамның маңызды медициналық-әлеуметтік проблемаларының бірі болып қала беретінін атап өтті, бұл олардың халықтың аурушаңдығы мен өлім – жітім құрылымындағы жоғары үлесіне, бастапқы мүгедектіктің себебіне байланысты, алайда инсульттің басты себебі-ми қан айналымының бұзылуы.
Әйгерім Абылайханқызы егер аурудың себебі қан ұйығышы болса, онда бұл қан кету геморрагиялық болса, ишемиялық инсульт екенін атап өтті. Бұл жағдайда инсульттің қауіп факторларына мыналар жатады:
- жоғары қан қысымы
- қант диабеті
- холестерин деңгейінің жоғарылауы
- артық салмақ және семіздік
- төмен физикалық белсенділік
- темекі шегу
- алкогольді шамадан тыс тұтыну
Семинар нәтижесінде қатысушылар басты сұраққа: “Қанайналым жүйесі ауруларының, соның ішінде инсульттің алдын алуға не мүмкіндік береді?” және ең маңызды ұсыныстарды келтірді:
- профилактикалық медициналық тексеруден және диспансерлеуден уақтылы өту
- қан қысымын бақылау
- қауіп факторларын түзету (темекі шегуден бас тарту, алкогольді қалыпты тұтыну немесе одан бас тарту, дене салмағын қалыпты ұстау, теңдестірілген тамақтану, тұрақты жаттығулар)
- инсульт белгілерін және олар пайда болған жағдайда айналадағы тәуелсіз әрекеттер мен іс-әрекеттер тәртібін білу
- денсаулыққа өз бетінше қамқорлық жасауды жандандыру
Осылайша, семинарды қорытындылай келе, біз істің еркіне сене алмайтынымызды көреміз, біріншіден, салауатты өмір салтын ұстану керек, екіншіден, дәрігердің үнемі бақылауында болу керек, үшіншіден, “күн күркірегенін” күтпеу керек, бірақ алдын-алу шараларымен айналысу керек.
Сау болыңыз!
“Семей медицина университеті” КеАҚ резиденттері Әлімханова А. Н., Жанаспаева М. Н., Амангелдина Н. Е., Арынқызы Ж.
[/vc_column_text][vc_single_image image=”124372″ img_size=”large” alignment=”center” onclick=”link_image” lazy_loading=”true”][/vc_column][/vc_row]