Абайдың әдеби-мемориалдық музейі ұлы ақынның туғанына 95 жыл толу мерекесі қарсаңында Қазақ ССР Халық Комиссарлар кеңесінің 1940 жылғы 1-сәуірдегі қаулысы бойынша ұйымдастырылған.

2023 жылдың 25-мамырында ҚР ҰҒА академигі Т.Қ. Раисов атындағы  молекулалық биология және медициналық генетика кафедрасының аға оқытушысы Г.Р. Ибраева “Педиатрия” ББ 2324 кураторлық тобының студенттерімен Семей қаласындағы облыстық тарихи-өлкетану мұражайына барды.

Қорық-мұражай құрамына Абай ауданында Жидебайдағы Абайдың мұражай-үйі, Әуезовтің Бөрілідегі мұражай-үйі, «Абай-Шәкәрім» мұражай кешені, Көкбай Жанатайұлының Тақырдағы мешіт-медресесі, Құндыздыдағы Шәкір Әбенұлының мұражай-үйі және Үржар ауданы Мақаншы ауылындағы Әсет Найманбайұлының мұражайы кіреді. Қалалық кешенге бас мұражай, Ахмет Ризаның мешіт-медресесі, әкімшілік ғимарат кіреді.

Музей қорында “Абай және оның дәуірі”, “Абай заманындағы ауыл”, “Абай шығармашылығының қайнар көздері”, “Абай шығармашылығы”, “Абайдың поэтикалық ортасы”, “Абайтану”, “Қазақ халқы ұлы ақынның жадын жоғары құрметтейді” тақырыптық залдарында ұсынылған 13 мың экспонат бар. Абайдың мұрағаттық құжаттары, қолтаңбалары, Абайдың замандас ақындарының қолжазба мұралары, фотосуреттер, сирек кітаптар, Абай заманының мерзімді басылымдары, бейнелеу өнері туындылары, 1885 жылы Абайдың өлкетану мұражайына берген этнографиялық экспонаттары, Абайдың жеке заттары, Абайдың әдеби дәстүрлерін жалғастырушылардың шығармалары, олардың әлем халықтарының тілдеріне аудармалары қойылған. Жеке бөлімді абайтанудың негізін қалаушы – М. О. Әуезовтың еңбектері құрайды.

Мұражайға барған әр адам қызықты фактілермен танысады, әрі экспонаттарды, мәдени-тарихи ескерткіштерді өз көзімен көре отырып, ақын шығармашылығына деген сүйіспеншілігін арттырады. Кураторлық топ студенттері рухани тұрғыдан байып, мұражайға барғандарына ризашылықтарын білдірді.[/vc_column_text]