Балалар аурулары пропедевтикасы кафедрасында 30.11.2023 ж. студенттік ғылыми үйірменің үшінші отырысы өтті. Отырысқа кафедра ассистенттері Рахимбаева С.Ж., Қойшыбаева Қ.Ж., Абаева К.Д., Жангалиева Г.М., Кабдоллина Ж.У. және СҒҮ жұмысына жауапты Шакирова А.А., “Медицина” мамандығының 4 курс студенттері қатысты. “Семіздік және кардиометаболикалық қауіп факторлары: балалық шақтан жетілуге дейін. Соңғы деректерге шолу ” тақырыбындағы баяндамамен 4311 ОМ тобының студенті Машербаева Нұрән сөз сөйледі. Баяндама үйірмеге қатысушылар арасында үлкен қызығушылық тудырды. Баяндама барысында Нұрән осы жағдайдың мәні мен сипаттамаларын егжей-тегжейлі және түбегейлі түсіндірді.
Оның айтуынша, Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (ДДСҰ) мәліметтері бойынша, семіздіктің бүкіл әлемде таралуы 1975 жылдан бері үш есеге жуық өсті. 2016 жылы 18 жастан асқан ересектердің 39% – ы артық салмақпен, ал 13% – ы семіздікпен ауырған. Алайда, 5 пен 19 жас аралығындағы балалар мен жасөспірімдер арасында артық салмақ пен семіздіктің таралуы одан да күрт өсті, артық салмақ 1975 жылғы 4% – дан 2016 жылы 18% – ға дейін өсті.
Ол сондай-ақ дислипидемия, гипертония (AG) және қант диабеті сияқты белгілі жүрек-қан тамырлары қауіп факторларының жоғары жиілігімен байланысты семіздіктің ықтимал асқынулары туралы ақпаратпен бөлісті.
Баяндама соңында Нұрән келесідей қорытындылар жасады:
– Профилактикалық стратегиялар бүкіл отбасын қамтуы керек және бала бітуден бұрын басталуы керек.
– Семіздік қаупінің жоғарылауы ертерек басталады, тіпті жүктілік кезеңінде. Ата-аналардың денсаулығы ұрықтың дамуына және балалық және жасөспірім кезіндегі семіздік қаупіне әсер етеді, ал семіздік және онымен байланысты метаболикалық қауіп факторлары ересек жаста байқалады және жалпы популяцияда жүрек-қан тамырлар ауруларының қаупін арттырады.
– Балалық шақта дамыған семіздік, дислипидемия, гиперинсулинизм немесе артериялық гипертензиямен байланысты жүрек-қан тамырлар ауруларының қаупінің жоғарылауы дәлелденді.
– Ананың темекі шегуі, туғаннан кейінгі өсу ерекшеліктері, диеталық компоненттердің ген экспрессиясына немесе фруктозаны тұтынудың зәр қышқылы деңгейіне әсері сияқты кейбір жаңа қауіп факторлары да маңызды элементтер болып табылады.
– Диетаның рөлі күрделі болғандықтан, жоғары өңделген тағамдарды тұтынуды шектеуге ықпал ету керек және табиғи немесе аз өңделген тағамдарды тұтынуды ынталандыру керек. Кардиореспираторлық жағдайды жақсарту үшін персондалған араласулар ұсынылады.
Нұрәннің қазіргі замандағы қызықты әрі өзекті баяндамасы үшін ризашылық білдірген студенттер жақсы пікірлерін айтты.